Δευτέρα 4 Μαρτίου 2013

Θεσσαλονίκη και τιμωρία (άρθρο μου για την Θεσσαλονίκη της 4/3/2013)


Η καταδίκη του πρώην δημάρχου Βασίλη Παπαγεωργόπουλου είναι η επισφράγιση του τέλους εποχής για την πόλη της Θεσσαλονίκης. Ενός τέλους που την βρίσκει με πάρα πολλά προβλήματα, αλλά τουλάχιστον με αυτογνωσία για τα πεπραγμένα του παρελθόντος και θέληση για αλλαγή στο άμεσο μέλλον.

Σε ό,τι αφορά το ποινικό σκέλος της υπόθεσης της υπεξαίρεσης υπάρχουν αρμοδιότεροι να κρίνουν την ορθότητα και  την αυστηρότητα της απόφασης αυτής. Το μείζον για την πόλη και τους κατοίκους της, αλλά και για όσους ζουν στους όμορούς της δήμους είναι η ποιοτική διαφοροποίηση σε όλα τα επίπεδα, αρχής γενομένης από την ποιότητα του «κυβερνάν».

Μία παρατήρηση με αφορμή την καταδίκη του πρώην δημάρχου υπάρχει στα χείλη των περισσοτέρων. Παρατήρηση και συνάμα έκπληξη. Ήταν τέτοια η βεβαιότητα πως δεν υπήρχε περίπτωση ελέγχου, ήταν τέτοια η πεποίθηση παντοδυναμίας που απέκλειε το ενδεχόμενο λογοδοσίας, ήταν τέτοια η ψευδαίσθηση απόλυτης κυριαρχίας που απομάκρυνε εκείνα τα ανθρώπινα αισθήματα του φόβου της αποκάλυψης των πεπραγμένων; Για να είμαστε δίκαιοι αυτή η παρατήρηση αφορά πολλούς περισσότερους και όχι μόνο στον πρώην δήμαρχο και όχι μόνο στην Θεσσαλονίκη. Απλά στην πόλη μας η έκταση του φαινομένου αυτού, η συγκέντρωση και η πυκνότητά του το κατέστησε εξόφθαλμο και αισθητικά ενοχλητικό.

Στην περίπτωση του πρώην δημάρχου συμπυκνώνονται πλείστες όσες παθογένειες της ελληνικής κακοδαιμονίας. Πρώτη, η κακοδιαχείριση, οι σπατάλες και διαφθορά που επικρατούν στους κόλπους της τοπικής αυτοδιοίκησης. Δεύτερη, η χαμηλή ποιότητα του πολιτικού προσωπικού. Τρίτη, η ανάγκη υποστήριξης πελατειακών δομών και συστημάτων στις παρυφές κάθε εξουσίας ως αναγκαίους μοχλόούς επανεκλογής. Τέταρτη, η έλλειψη περιορισμού των θητειών σε συνδυασμό με την μακροημέρευση των ίδιων ανθρώπων στις θέσεις εξουσίας. Πέμπτη, ο στενός εναγκαλισμός των κομμάτων με την αυτοδιοίκηση, ιδιαίτερα στους μεγάλους δήμους της χώρας. Έκτη, ο πλήρης έλεγχος των μέσων μαζικής ενημέρωσης σε τοπικό επίπεδο και οι συνακόλουθες στρεβλώσεις που αυτό προκαλεί. Έβδομη, η ανυπαρξία μεσομακροπρόθεσμου σχεδίου, προγράμματος, δημόσιων πολιτικών υπέρ μιας ρηχής μικροδιαχείρησης των ήσσονος. Μερικοί λόγοι που εξηγούν το φαινόμενο, ιδιαίτερα όπως αυτό εμφανίστηκε στην βόρεια Ελλάδα. Δεν είναι τυχαίο πως το άλλοτε πανίσχυρο δίδυμο της βόρειας Ελλάδας – δήμαρχος και νομάρχης/περιφερειάρχης δεν είχαν το καλύτερο πολιτικό τέλος.

Αξίζει όμως να αναρωτηθούμε στο σημείο αυτό, συμπληρωματικά των υπολοίπων, γιατί η προοδευτική Θεσσαλονίκη επί χρόνια ανέχθηκε αυτά τα φαινόμενα; Γιατί ποτέ δεν συγκρούστηκε επί της ουσίας με αυτές τις λογικές μέχρι σχεδόν το 2006; Γιατί ανέχθηκε αυτόν τον πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό και αισθητικό κατήφορο; Γιατί δεν φρόντισε να συνάψει συμμαχίες ώστε να διεκδικήσει την αλλαγή; Ερωτήματα τα οποία ακόμη και αν απαντηθούν σήμερα δεν μπορούν να ξαναφέρουν πίσω τις χαμένες ευκαιρίες της πόλης.

Οι δεκαετίες του 1990 και του 2000 θα μπορούσαν να είναι πολύ καλύτερες καθώς οι γενικότερες εξελίξεις ευνοούσαν. Η πτώση του ανατολικού μπλοκ, οι μεγάλες υποδομές, η δημοσιονομική άνεση, η επέκταση ελληνικών επιχειρήσεων στα Βαλκάνια εάν συνδυαζόταν με μια εμπνευσμένη διοίκηση της πόλης που θα αντιλαμβάνονταν τις δυνατότητες της Θεσσαλονίκης, σήμερα θα είχαμε άλλη εικόνα. Αντ’ αυτών μπουζουκογιορτές στην Αριστοτέλους και χαλασμένα απορριμματοφόρα.

Ας ελπίσουμε πως η πόλη θα βρει όλες εκείνες τις δυνάμεις που απαιτούνται για να κάνει ένα μεγάλο βήμα. Να ξεφύγει από το επαρχιωτισμό και να εκμεταλλευτεί τις πολλές δυνατότητες που έχει. Η συγκυρία δεν βοηθά λόγω της οικονομικής κρίσης αλλά δεν καθιστά απαγορευτική την προσπάθεια.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου