Πρωτογενές πλεόνασμα ( άρθρο μου για την Θεσσαλονίκη της 26/09/2011)

Το κλίμα για την χώρα μας έχει γίνει πολύ βαρύ. Η λέξη χρεοκοπία έχει παγιωθεί και απλά συζητούνε για τον προσδιορισμό της. Συντεταγμένη, ελεγχόμενη, άτακτη, επιλεκτική είναι τα πιθανά σενάρια. Στο εσωτερικό μέτωπο η δυσφορία βρίσκεται ένα σκαλί πριν την έκρηξη τόσο λόγω των οικονομικών μέτρων αλλά κυρίως λόγω της ματαιότητας των θυσιών. Τα λάθη και οι παραλέιψεις της κυβέρνησης πάρα πολλά. Το πρώτο όμως και αρχικό λάθος, είναι η μεγαλοστομία της προεκλογικής περιόδου. Εκείνο το «λεφτά υπάρχουν» ανεξαρτήτως έκβασης θα μείνει στην ιστορία ως ένα από τα μεγαλύτερα πολιτικά ψεύδη.

Ομως εδώ που βρισκόμαστε πρέπει να εξετάσουμε τις δυνατότητες που υπάρχουν και έχουμε. Νούμερο ένα στόχος είναι να κερδίσουμε χρόνο. Να μην πέσει η χώρα. Να κερδισούμε χρόνο όμως όχι στις πλάτες των εισοδημάτων των πολιτών. Να κερδίσουμε χρόνο ώστε να επιδιώξουμε το πρωτογενές πλεόνασμα μέσα στο 2012. Ο στόχος δεν είναι μακρινός. Είναι εφικτός. Βέβαια αυτό σημαίνει πως θα μεταρρυθμίσουμε τα πάντα. Θα αποδεχτούμε μια γενικευμένη αλλαγή παραδείγματος. Αλλαγή παραδείγματος στα σχέδια ζωής, στις αντιλήψεις. Αλλαγή παντού. Αλλαγή παραγωγικού μοντέλου. Υπάρχουν παραδείγματα χωρών που όχι μόνο το πέτυχαν αλλά μετά από αυτήν τους την επιτυχία κατάφεραν και επαναθεμελίωσαν το κράτος πρόνοιας. Υπάρχουν παραδείγματα που τέτοιες μεταβάσεις έγιναν ειρηνικά, μέσα από διάλογο. Το γεγονός πως εμείς δεν τα καταφέρνουμε είναι ευθύνη της κυβέρνησης καθώς και σύνολου του πολιτικού συστήματος που είναι εν γένει συγκρουσιακό σε επίπεδο εικόνας και βαθυτατα συναινετικό σε επίπεδο πελατειακό και ανορθολογικό.

Επαναδιαπραγμάτευση η λέξη που μαγεύει το πόπολο. Επαναδιαπραγμάτευση πώς; Μέχρι τώρα δεν το δέχεται κανένας δανειστής μας. Υπάρχει τρόπος όμως. Εμφανιζόμενοι με ένα ευρώ πρωτογενές πλεόνασμα μέσα στο 2012 ισχυροποιούμε τη θέση μας. Μπορούμε να θέσουμε στο τραπέζι τα επιχειρήματά μας πιο πειστικά. Πέραν των οικονομίστικων επιχειρημάτων υπάρχουν δύο επιχειρήματα που πρέπει να τεθούν. Οι ελληνικές αμυντικές δαπάνες που αγγίζουν το 4% του ΑΕΠ ενω ο Μ.Ο της Ε.Ε είναι περίπου 2% και η ιδιαιτερότητα της ελληνικής επικράτειας που δεν επιτρέπει τις οικονομίες κλίμακας και προϋποθέτει αυξημένες δημόσιες δαπάνες. Κάθε νησί χρειάζεται σχολείο, κέντρο υγείας, αστυνομικό τμήμα, ταχυδρομείο, λιμάνι κ.ο.κ. Προσοχή όμως ! Τα επιχειρήματα αυτά πρέπει να τεθούν αφού έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε και όχι ως αστερίσκοι χαριστικοί. Στόχος μας είναι μια κανονικότητα και όχι χαριστικές εξαιρέσεις.

Επίσης όλη η προσπάθεια έπρεπε να είχε εξηγηθεί καλύτερα. Μας αναγκάζουν να μειώσουμε το Δημόσιο ή πρέπει να το κάνουμε και γιατί πρέπει να το κάνουμε. Πάσχει η διοίκηση και δεν είναι αποτελεσματική; Γιατί; Που οφείλεται αυτό; Σπαταλήσαμε ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους για να συντηρήσουμε φθίνοντες τομείς στερόντας τους ετσι από άλλες δυναμικές δραστηριότητες, ναί ή όχι; Αν λάμβανε χώρα μια τέτοια συζήτηση, σίγουρα θα υπήρχαν διαφωνίες αλλά σε μερίδα του κόσμου θα υπήρχε ελπίδα πως υπάρχει αύριο.